Interview met… Eddy Bruin

Eddy Bruin ● eddy.bruin@codecentric.nl
Mobile apps komen bij steeds meer testers in het vizier. Daarom gaan we eens praten met iemand die daar al enkele jaren mee bezig is en ons daarmee op de TestNet voorjaarsevenementen 2011 en 2013 wist te boeien: Eddy Bruin.
Eddy, vertel eens wat over jezelf: wie je bent, wat je doet, waar je werkt, …
Ik heb direct vanuit de Universiteit gekozen voor het testvak. Ik wilde graag tussen IT en Business in staan. Ik had een beeld van een tester als iemand die tussen meerdere disciplines in staat en als een soort tolk die beide talen kan spreken en kennis overbrengt. Het is een omschrijving van het testvak zoals ik hem niet vaak hoor, maar waarin ik de meerwaarde van een tester zie terugkomen. Na zo’n zes jaar met plezier bij Capgemini te hebben getest ben ik overgestapt naar Codecentric. Momenteel ben ik Scrum-master en tester bij zorgverzekeraar CZ en geef ik trainingen in Agile testen.
Je wilde het graag over ‘mobile’ testen hebben. Wat vind je daar zo interessant aan?
Zo’n zes jaar geleden kwam de eerste iPhone in Nederland uit. Snel daarna volgde meer smartphones. Ik zag, en een hoop mensen met mij, de maatschappij rap veranderen door de komst van deze apparaten. Wat ik niet zag was iemand in Nederland die ‘apps’ testte. Daar besloot ik op te duiken. Het is echter pas het laatste jaar in Nederland dat ik zie dat men de ‘app’ ook serieus neemt in de softwareontwikkeling en in het testen. Grote bedrijven zoals de ING kiezen voor een ‘mobile first’ strategie. Dat betekent nogal wat voor je bedrijfsvoering. En dus ook voor het testen. Die snelle verandering voor de consument en hoe het bedrijfsleven daarop inspeelt, samen met de nieuwe mogelijkheden van de nieuwe mobiele technieken bieden, vind ik razend interessant.
In welk opzicht is ‘mobile’ testen anders dan ‘gewoon’ testen?
Er is een aantal verschillen, maar er zijn ook veel dingen hetzelfde gebleven. Het grootste verschil zit hem in de interactie en de gebruikersbeleving  die een gebruiker heeft met de applicatie. Decennialang was men gewend aan een beeldscherm, een toetsenbord en een muis. Andere manieren van aansturing van informatie, zoals een touchscreen, waren er slechts op kleine schaal. Met tablets en smartphones werden schermen kleiner en verkrijgbaar in vele verschillende vormen – alleen Samsung al heeft meer dan tachtig verschillende resoluties en schermgroottes uitgebracht in hun smartphone en tablet lijnen! Eerst zijn touchscreens mainstream geworden. Vervolgens werden nieuwe sensoren als GPS gemeengoed en nu is  NFC (Near Field Communication) een techniek die men standaard steeds meer verwacht op een telefoon. Dit zorgt voor nieuwe mogelijkheden van interactie en dus van nieuwe testen.
Een ander verschil is het grote aantal mobiele apparaten en operating systems dat voor een enorme testuitdaging zorgt.  Android en iOS zijn nog maar jonge OS’en en groeien erg snel. Android produceerde in drie jaar tijd meer dan tien major releases. In die tijd had Windows er slechts één release. Het gevolg is dat er veel telefoons zijn met verschillende versies van Android, van iOS en van Windows Phone. Hoe weet je of je app werkt op al die apparaten? En wil je eigenlijk wel al die versies en verschillende OS’en ondersteunen?
En wat dacht je van performance? Het maakt nogal uit of je een 3G, 4G, Wifi of GPRS verbinding hebt om mee te testen. Laat staan dat ze ook nog eens kunnen wisselen van netwerkconnectie tijdens een gebruikerssessie. Dat kan enorme impact op je app hebben. Je kunt er niet vanuit gaan dat data altijd snel kan worden geladen en wat doe je als de verbinding wegvalt? Wist je dat gebruikers verwachten dat een app sneller performt dan een desktop applicatie? Dat vergt flink wat testwerk waarbij je dit moet kunnen simuleren.
Hoe test je dat dan?
Het zijn vragen die je als tester moet stellen om je strategie te bepalen. Sterker nog, je kunt ze bij het management neerleggen om aan te geven wat voor risico er wordt gelopen. Sluit je groepen gebruikers uit of haak je ze juist aan. Simpelweg stellen dat je een iOS, Android en Blackberry app wilt hebben, kan gewoon niet. Daar moet je over nadenken en de markt blijven monitoren.
Bovendien zie je dat er vaak meerdere teams tegelijk bezig zijn om voor diverse platformen een app te bouwen. Vaak komt het aantal functionaliteiten redelijk overeen, maar is er een andere manier van ontwikkelen. Hoe ga je borgen dat alle teams in elke versie dezelfde kwaliteit leveren? Consistentie over meerdere platformen is een uitdaging. Testers kunnen hier een rol in spelen. Wat in mijn vorige project hielp, is het organiseren van een bug hunt met alle teams tegelijk. Eind september 2014 tijdens MobileAppEurope ga ik hierover een workshop geven.
Welke ontwikkelingen verwacht je op dit vlak in de komende jaren?
De komende jaren zie ik vooral dat usability en integratie een grote rol gaan spelen. The internet of things is een hot item dezer dagen. Kleine en simpele apparaten met één  functie zullen samen via internet het leven van een mens makkelijker (en soms gecompliceerder) maken. Een mooi voorbeeld hiervan vind ik TOON van Eneco. Deze slimme thermostaat laat zich aansturen via een app, bovendien kun je direct zien wanneer je veel of weinig stroom of gas verbruikt en hoe de buren dat doen ten opzichte van jou. Dit soort apparaten en wearables zoals een Fitbit worden steeds meer aan het internet en ook aan apps gekoppeld. Integratietesten tussen hardware en software, en API’s testen zijn hierbij belangrijk, maar ook nieuwe interactievormen en big data die je uit deze apparaten kunt halen, worden een mooie uitdaging om te testen. Huidige testmethoden en -technieken zijn hier wat mij betreft nog niet op ingesteld. Het vergt andere testen om te kunnen aangeven of een apparaat functioneert zoals bedoeld.
Wat kunnen testers in andere domeinen leren van of overnemen uit het mobile testen?
Met de komst van appstores hebben klanten een podium gekregen om snel feedback te kunnen leveren op een app. Dit is voor bedrijven een geweldig instrument om te weten wat een klant verwacht van een app. Werkt de app naar de zin van de klant dan krijg je vier of vijf sterren. Werkt deze niet, dan word je verguisd. Voor testers is het een makkelijk middel om het belang van testen aan te tonen. Bedrijven willen namelijk absoluut niet het image dat ze slechte kwaliteit leveren. Feature requests worden bij diverse bedrijven direct vergaard vanuit de commentaren op de diverse app stores. De klant wordt op die manier koning. Maak hiervan gebruik als tester en wees ook niet te bang om wel vroeg naar productie te gaan. Als een product goed werkt, betekent dat immers niet dat het product al volledig functioneel moet zijn.
De vraag kun je overigens ook prima andersom stellen. Ik denk dat in een aantal opzichten het testen van mobiele apparaten weer in de kinderschoenen staat. Het valt me op dat een app vaak niet serieus wordt genomen door de business. Het lijkt wel of de fysieke grootte van het apparaat of programma de grootte van het budget bepaalt. Hierdoor is ook het testen  van een app een ondergeschoven kindje. Testers moeten zich opnieuw bewijzen. Bovendien zijn het testen van netwerken en minder krachtige apparaten zaken die weer belangrijk zijn geworden. Dat is niet voor het eerst. In de begin jaren van de personal computer waren werkgeheugen, bandbreedte in netwerken en opslaggeheugen een schaars goed, waar met aandacht voor moest worden getest en ontwikkeld. Ik denk dat testers die al wat langer meegaan met deze kennis zeker een voordeel kunnen bieden in het mobiele domein.
Bedankt, Eddy, er is dus nog hoop voor me 🙂
Heb je nog een uitsmijter voor ons?
Dit jaar nog zullen er meer mobiele apparaten dan vaste desktops (en laptops) op het internet actief zijn. De toekomst voor mobieltesten ziet er goed uit! Testen is meer nodig dan ooit tevoren en ook nog eens op meer verschillende manieren dan tot nu toe. We kunnen ons hart ophalen en zowel functioneel als technisch nog heel lang genieten van het testen van deze nieuwe technologieën.